წეს-ჩვეულებები და ტრადიციები

ფშავ-ხევსურეთში იარაღი დიდად ფასობდა. აღჭურვილობაში შედიოდა: თოფი, დამბაჩა, ხმალი, ხმალ-ჯოხი, ხანჯალი, შუბი, მათრახი, საბრძოლო სათითეები, ფარი, ჯაჭვის პერანგი, ჯაჭვის ხელთათმანი,

ხალხური რეწვის მდიდარი ტრადიციები განსაკუთრებით კარგად შემოინახა მთის სოფლებმა. მთის ქალებისთვის ხელსაქმეში დაოსტატება აუცილებელი მოვალეობა იყო, ამიტომ ისინი მატყლის დამუშავებასა

ფშავში სწამდათ, რომ არსებობდა ფუძის გველი, რომელიც მუდამ სახლის გარშემო ტრიალებს; მას ხშირად ნახულობდნენ, მაგრამ არ კლავდნენ. გველი ბანიანი სახლის

განსაკუთრებით ცნობილი იყვნენ ხევსური აქიმნი, დოსტაქრები (ექიმები), რომლებიც ურთულეს ოპერაციებს აკეთებდნენ, მათ შორის — თავის ქალის ტრეპანაციებსაც. ადგილობრივი “აქიმნი” ინახავდნენ

ფშავური წაწლობა და ხევსურული სწორფრობა წაწლობა ფშავში და სწორფრობა ხევსურეთში — ეს უნიკალური წეს-ტრადიცია გასულ საუკუნემდე არსებობდა. ეს იყო სიყვარულის

ფშავ-ხევსურეთში ოდითგანვე დიდი ყურადღება ეთმობა დაკრძალვისა და გლოვის წესებს. მიცვალებულის დაფასების ერთ-ერთი ყველაზე თვალსაჩინო გამოსახულება მისი ხმით დატი- რებაა. ეს

მთის ხალხის წეს-ჩვეულებებში დღემდე შემორჩენილია წარმართული და ადრე- ქრისტიანული წარმოდგენები. მათი სალოცავია „ხატი“, იგივე “ჯვარი”. იგი მთიელებს „ღვთისშვილებთან“ ჰყავთ გაიგივებული,

ფშაველ-ხევსურნი მეტყველებენ ძველ ქართულ კილოზე, რაც მათ საუბარს არქაულ ელფერს აძლევს. მდიდარი და მრავალფეროვანია ფშავისა და ხევსურეთის ხალხური პოეზია, რომელშიც